Rrjeti britanik i lajmeve BBC ka rikthyer vëmendjen tek emigracioni i paligjshëm i shqiptarëve në Britani si dhe të shqiptarëve që vuajnë dënime në institucionet e burgimit atje.
Në një reportazh të gjatë, gazetarja Lucy Williamson se disa të burgosurve iu ofruan 1500 £ për t’u larguar, dhe disa planifikojnë të kthehen duke e parë këtë si një mundësi për t’i shpëtuar burgut, pasi në Shqipëri ata nuk janë të detyruar të rikthehen në burgje.
Më poshtë reportazhi i plotë i BBC:
Autoritetet shqiptare kanë konfirmuar se shumica e shtetasve të saj të kthyer me forcë në shtëpi nga Britania e Madhe këtë vit u dënuan për krime atje. BBC ka folur me ata burra të dërguar në shtëpi dhe mësoi se disa të burgosurve iu ofruan 1500 £ për t’u larguar – dhe disa planifikojnë të kthehen.
Çdo javë, një turmë e vogël mblidhet në gardhin me tela të rrokullisur të vendosur në pjesën e pasme të aeroportit të Tiranës në Shqipëri.
Pista e ngushtë përtej saj, e mbërthyer midis maleve të zeza të thepisura dhe mureve të larta gri të njësisë së policisë kufitare, është vendi ku zbarkojnë fluturimet e dëbimit në Mbretërinë e Bashkuar – të vëzhguara nga afër nga familjet që presin në gardh.
Duhen orë të tëra që të dëbuarit të shfaqen, duke rrjedhur ngadalë nëpër portë për t’u pritur me përqafime, buzëqeshje të turpshme dhe lot.
Fluturimet e deportimit në Shqipëri janë rritur që kur vendi nënshkroi një marrëveshje të përbashkët bashkëpunimi me Mbretërinë e Bashkuar dhjetorin e kaluar, për të “frenuar dhe penguar migrimin e paligjshëm”.
Zyra e Brendshme e qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar thotë se më shumë se 1000 njerëz janë kthyer që atëherë: rreth gjysma e tyre vullnetarisht, pjesa tjetër një kombinim i azilkërkuesve të dështuar dhe shkelësve të huaj.
BBC foli me dhjetëra njerëz në disa prej këtyre fluturimeve të dëbimit muajin e kaluar dhe zbuloi se shumica vinin nga burgjet e Mbretërisë së Bashkuar.
Disave u ishin ofruar para në këmbim të pranimit për dëbim dhe u liruan nga burgu përpara se të vuanin dënimin e tyre minimal, sipas një skeme ekzistuese të përdorur për shkelësit e huaj.
Policia shqiptare konfirmoi se shumica e atyre që u kthyen me forcë këtë vit u dënuan për krime në MB.
Një burrë i gëzuar 30-vjeçar tha se ai kishte vuajtur një dënim gjashtë-vjeçar për veprat penale të drogës dhe u lirua për dëbim pasi kreu vetëm dy prej tyre – një vit përpara se ai do të kishte të drejtë për lirim me kusht.
Ai na kërkoi të fshehim identitetin e tij, kështu që ne po e quajmë Mark.
Oficeri i emigracionit erdhi të na takojë”, tha ai.
“Ata ju pyesin nëse doni të ktheheni [në Shqipëri] apo të qëndroni në MB. Ata shpjeguan se nëse ktheheni, ju heqin një vit nga dënimi.”
Markut iu ofruan gjithashtu 1,500 £ në mbështetje financiare për t’u kthyer në shtëpi, sipas një programi të veçantë të quajtur Skema e Kthimit të Lehtësuar (FRS).
Një dokument i qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar thotë qartë se skema është “një stimul financiar” që u ofrohet të burgosurve të huaj “me kusht që ata të bashkëpunojnë me dëbimin dhe të heqin dorë nga e drejta e tyre për të apeluar kundër tij”.
Të burgosurve të tjerë me të cilët folëm në fluturimet e dëbimit muajin e kaluar u ishte dhënë e njëjta shumë.
Mark u deportua sipas Skemës së Lirimit të Parakohshëm të Mbretërisë së Bashkuar (ERS), e përdorur për të burgosurit e huaj të të gjitha kombësive.
ERS nuk kërkon pëlqimin e të burgosurve, por disa të dëbuar shqiptarë me të cilët folëm, përfshirë Markun, thanë se dëbimi dhe ulja e dënimit të tyre u paraqitën si vullnetare.
“Ishte zgjedhja ime të kthehesha”, më tha Marku. “Askush nuk më detyroi. Ata ma ofruan. Ata më thanë: “Ti vendos nëse do të shkosh apo do të qëndrosh”.
Ne i kërkuam Zyrës së Brendshme të konfirmonte se sa shqiptarë ishin dëbuar nën ERS që nga fillimi i vitit të kaluar dhe sa kishin marrë stimuj financiarë për të bashkëpunuar, por ajo tha se nuk i publikon këto statistika.
Një zëdhënës tha në një deklaratë: “Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar dhe ajo shqiptare punojnë së bashku për të shfrytëzuar çdo mundësi për të kapur punën e kontrabandistëve të njerëzve dhe për të përshpejtuar largimin e shqiptarëve pa të drejtë ligjore për të qenë në MB.”
