Çmimi i bukës në vendin tonë tejkalon çmimin në disa qytete evropiane. Kështu, në Lion tw Francws mund të blini një kilogram bukë (bagetë) për 85 denarë, në Hamburg për 79 denarë, në Shkup 470 gramë shiten për 52 denarë, që do të thotë se një kilogram do të kushtonte 105 denarë, sa është edhe në qytetin italian, Milano.
Edhe me çmimin e qumështit jemi “duke prirë”. Qumështi “Bitolsko” nga prodhimi vendor kushton 85 denarë, kurse në Milano 60 denarë. Në Hamburg ky produkt mund të blihet për 70 denarë, kurse në Lion – prej 54 deri në 75 denarë. Nëse një kilogram miell në Milano kushton 46 denarë, në Shkup duhet ta paguani 54 denarë.
Milano – 1kg bukë franceze (1.80 -110 denarë deri në 2 euro ose 120 denarë)
Lion -1 kg bukë franceze -1,40 euro – 85 denarë
Hamburg – 1kg – 79 denarë
Shkup – 470 gramë bukë të bardhë – 52 denarë, 1 kg. -105 denarë
Milano – 1 litër qumësht – 0.99 – 60 denarë
Lion -1 litër qumësht – 0.89 -1,23 ose nga 54 deri në 75 denarë
Hamburg – 1 litër qumësht – 70 denarë
Shkup – 1 litër qumësht – 85 denarë (nga prodhimi vendor)
Milano – 1 litër vaj gatimi 3 euro – 180 denarë
Hamburg – 1 litër vaj luledielli – 80 denarë
Shkup – 1litër vaj gatimi – 133 denarë
Milano – 1 kilogram miell – 0.75 centë – 46 denarë
Hamburg – 1kg miell 0,45 ose 27 denarë
Shkup – 1 kg miell – 54 denarë
Milano – makarona 1 euro – 60 denarë
Shkup – makarona nga 47 denarë e lart
Gjendemi në krizë ekonomike botërore. Të gjithë e ndjejnë rritjen e çmimeve, por disa e ndjejnë me rrogë mesatare prej 5000-7000 eurove si në Itali, Gjermani dhe Francë, kurse qytetarët e Maqedonisë e ndjejnë me rrogë mesatare prej 500 eurove, por me çmime të njëjta.
Paga mesatare:
Gjermani- rreth rreth 6.500 euro
Itali- rreth 5.000 euro
Maqedoni- rreth 500 euro (31,812 deri në korrik)
Nga Lidhja e Odave Ekonomike thonë se gjithmonë promovojnë sjelljen e drejtë ndaj partnerëve të biznesit dhe konsumatorëve, si dhe respektimin e rregullativës ligjore si zgjidhje e qëndrueshme për rritjen dhe zhvillimin e biznesit.
“Çmimet e produkteve përfundimtare përcaktohen nga çmimet e imputeve të prodhimit, e duke pasur parasysh situatën aktuale me çmimet e energjencave, tendenca e rritjes ka një dimension global. Kur krahasoni çmimet e produkteve në vende të ndryshme, duhet pasur parasysh se çmimi i rrymës në vendet fqinje dhe më gjerë janë të subvencionuara nga shteti, kështu që edhe pjesëmarrja e tyre në çmimin e produktit final është më e vogël. Kur bëhet fjalë për çmimet e produkteve bazë, marzhat janë të kufizuara, duke krijuar rregulla të qarta të lojës”, thonë nga Lidhja e Odave Ekonomike.
Më 20 shtator, Qeveria solli vendim të zgjatet masa për kufizimin e marzhit të produkteve ushqimore bazë. Nga atje thonë se kjo është si rezultat i asaj se situata në treg tregon se çmimet nuk janë stabilizuar, prandaj lindi nevoja për vazhdimin e afatit edhe për 3 muajt
e ardhshëm të këtij viti. Janë shtuar edhe kontrollet nga shërbimet inspektuese, porositin nga Qeveria.
“Me vendim të Qeverisë, marzhi tregtar i shoqërive tregtare dhe individëve tregtarë pjesëmarrës në zinxhirin tregtar të bukës së bardhë, të prerë në copa ose të plotë, sheqerit të bardhë dhe vajit luledielli ushqimor caktohet deri në 5% në tregtinë me shumicë dhe pakicë. Ndërkaq, lartësia e marzhit tregtar të shoqërive tregtare dhe individëve tregtarë pjesëmarrës në zinxhirin tregtar të miellit të grurit – tip 400 dhe tip 500, makarona dhe spageta nga gruri i fortë, orizi i bardhë maqedonas dhe qumështi lope me përmbajtje yndyre prej 2,8% , 3.2% dhe 3.5% yndyrë qumështi dhe vezë caktohet deri në 10% në tregtinë me shumicë dhe pakicë”, thonë nga Qeveria.
Nga Lidhja e Sindikatave të Maqedonisë thonë se në fillim të qershorit të këtij viti, pa pasur ndonjë arsye, Qeveria ka ndërprerë negociatat me ta për rritjen e kërkuar prej 2.806 denarëve, që është rezultat i kompromisit me Qeverinë. Sipas ligjit, rritja është 18%.
“Punëtorët janë të diskriminuar dhe të vendosur në pozitë të pabarabartë. Disa prej tyre u bënë me harmonizim të rrogave, sipas Ligjit për Pagën Minimale, e disa të tjerë jo. Për këto arsye, LSM-ja ngriti padi kundër shtetit para gjykatave vendase. Padia është ngritur më 2 shtator 2022, kurse seanca e parë ende nuk është caktuar. Presim që Gjykata ta kryejë detyrën e saj dhe të tregojë profesionalizmin dhe paanshmërinë e saj gjatë procesit të vendimmarrjes”, thonë nga Lidhja e Sindikatave të Maqedonisë.
Është sjellë edhe masë për çmim të subvencionuar të energjisë elektrike për amvisëritë dhe konsumatorët e vegjël prej 80%. Paga minimale është rritur për 100% dhe ajo tani është 18.000 denarë, thonë nga Qeveria.
Pensionistët marrin pensione më të larta për 6.8%, me harmonizimin e bërë në muajin shtator. Rreth 35.000 të punësuar në sektorin e arsimit, nga të cilët 25.000 mësimdhënës dhe personel tjetër morën rritje pagash.
Me një propozimligj po rriten edhe të ardhurat mujore të të gjithë ofruesve të shërbimeve në institucionet për fëmijë – çerdhe për 15%, është përgjigjja e Qeverisë në pyetjen – se çfarë po ndërmarrin për t’u ndihmuar qytetarëve në drejtim të tejkalimit të krizës ekonomike.
